Nhan nhản hàng hóa không nhãn mác
Lo ngại về vấn đề bảo dưỡng an toàn thực phẩm, nhiều người đã quy định tự tậu mua ngulặng liệu làm cho những chiếc bánh trung thu cho cả gia đình hay tậu mua những hàng hóa cộp mác “handmade” (làm cho bằng tay). Tuy nhiên những hàng hóa gắn mác handmade có cam kết an toàn bảo dưỡng thực phẩm khi nguồn ngulặng liệu không rõ khởi thủy? Tại xã Hàng Buồm (Hoàn Kiếm), con xã sầm uất chulặng bán rượu bánh, đồ khô nay trở thành liên hệ được nhiều người dùng tậu đến để mua ngulặng liệu làm cho bánh. Rẽ vào 1 shop trên xã này, khi chúng tôi hỏi mua ngulặng liệu làm cho bánh trung thu được ông chủ nồng nhiệt căn dặn: “Ở đây, cái gì cũng có từ bột làm cho bánh, các loại nhân, chất tạo màu, tạo mùi, tuyến phố làm cho bánh đều có hết”. Theo đó, các loại bột làm cho bánh pha sẵn có giá nao núng từ 40.000 – 70.000 đồng/kg, các loại nhân làm cho sẵn có giá từ 50.000 – 90.000 đồng/kg (tùy từng vị), tuyến phố làm cho bánh có giá 50.000 đồng/kg…
Điều đáng chú ý là, những hàng hóa không nhãn mác vẫn được bày bán công khai tại shop này. Những loại bột làm cho bánh được ghi vài chữ viết bằng bút dạ “bột bánh dẻo đặc trưng”, “bột bánh nướng đặc trưng” mà không phải có bất kì nguồn tin về nhà cung ứng, hạn tiêu dùng. Khi phóng viên hỏi mua nước tuyến phố làm cho bánh cũng được ông chủ chắt ra từ 1 can nhựa to không nhãn mác với giá 50.000 đồng/kg. Ông chủ này còn không quên PR: “Nước tuyến phố này cam kết luôn, không có thêm bất kì chất phụ gia nào cả”. Khi hỏi về khởi thủy, ông chủ chỉ xuê xoa và nhấn mạnh rằng hàng có bảo đảm, người mua lặng tâm dùng(?). Nắm bắt được thiên hướng, nhiều shop tại chợ Đồng Xuân cũng không quên nhập thêm các loại ngulặng liệu làm cho bánh mỗi khi mùa Trung thu về. “Năm nay, các loại ngulặng liệu rất rộng rãi, làm cho người dùng cũng thuận tiện thể hơn trong việc làm cho bánh. Có rất nhiều loại nhân đóng gói sẵn như nhân đậu xanh, mè đen, trà xanh, mãng cầu, socola… có giá khoảng 40.000–70.000 đồng/kg, nhân thập cẩm đắt nhất có giá 180.000 đồng/kg. “Ở đây cũng bày bán các các loại khuôn, túi, hộp,… để người dùng hoàn thiện hàng hóa” chủ 1 ki ốt tại chợ Đồng Xuân giới thiệu.
Cũng giống như ông chủ hàng ở trên, khi được hỏi về khởi thủy, có bảo đảm các loại nhân bánh, bà chủ ki ốt cùng dãy khẳng định: “Hàng nhà chị toàn hàng Việt Nam, có dulặng cớ rõ ràng nên em cứ lặng tâm. Mỗi ngày chị bán ra cả vài chục triệu tiền hàng, shop lớn người ta còn nhập của chị”. Các loại ngulặng liệu không tem mác hay tem mác sơ lược, không rõ khởi thủy dulặng cớ không chỉ có ngoài chợ, trong các shop mà nó còn len lách vào cả những siêu thị. Tại 1 siêu thị chulặng bán đồ làm cho bánh trên tuyến phố Nguyễn Khánh Toàn (quận Cầu Giấy), người dùng không khó để tậu mua những hàng hóa tuyến phố làm cho bánh, bột làm cho bánh, nhân bánh, hạt sen,… được cộp mác hanmade. Những hàng hóa như nhân bánh, tuyến phố làm cho bánh, bột… chỉ được ghi vài dòng chữ đơn thuần như tên hàng hóa, công dụng, ngày cung ứng, hạn tiêu dùng mà không phải có bất cứ 1 nguồn tin nào liên đới đến nhà cung ứng. Có những hàng hóa như vừng, mứt sen… thậm chí còn không có 1 loại nhãn mác nào.
Thận trọng với bánh Trung thu “ngậm” phẩm màu
Năm nay, ngoài các hàng hóa bánh Trung thu truyền thống, thị phần bánh Trung thu handmade còn rộ lên những hàng hóa với màu sắc bắt mắt, những hình thù độc đáo. Những chiếc bánh được khắc với họa tiết hoa nổi với đủ màu sắc xanh, đỏ, tím, vàng làm cho nhiều bà nội trợ mê mệt. Lo ngại về vấn đề bảo dưỡng an toàn thực phẩm, mấy năm vừa mới đây chị Nguyễn Hồng Nhung (Hoàng Mai) đã chuyển hẳn sang mua bánh trung thu handmade cho cả gia đình. “Bánh trung thu tự làm cho năm nay có rất nhiều ngoài mặt đẹp, ăn lại không bị quá ngọt và ngấy như bánh trung thu mua ngoài hàng nên mấy năm nay tôi đều mua bánh handmade. Các bạn bán hàng cũng PR bánh không tiêu dùng chất bảo quản, phụ gia, giai đoạn làm cho các bạn cũng chụp ảnh lên mạng trông sạch sẽ nên tôi cũng an tâm chọn lọc”.
Những loại bánh cộp mác “handmade” đều được người bán PR không chất phụ gia, không chất bảo quản, cam kết an toàn bảo dưỡng thực phẩm. Giá nhàng nhàng của loại bánh trung thu hoa nổi cũng cao hơn bánh trung thu truyền thống, nao núng từ 50.000 – 80.000 đồng /chiếc trọng lượng 100g – 125g; bánh hình thú ngộ nghĩnh cho trẻ em giá 8.000 – 15.000 đồng/chiếc. Tuy nhiên, chính những chiếc bánh với màu sắc bắt mắt cũng tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn bảo dưỡng thực phẩm chẳng hạn tiêu dùng chất tạo màu, tạo mùi không được cơ quan chức năng cho phép hoặc tiêu dùng ngulặng liệu có khởi thủy không rõ ràng.
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh – Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm – Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết, hiện giờ 1 số phụ liệu được bán ở các khu chợ có bảo đảm không được kiểm soát, đây là điều đáng lo ngại. “Nếu như người cung ứng tiêu dùng các loại màu thực phẩm được Bộ Y tế cho phép thì không sao, chỉ sợ trong trường hợp người ta tiêu dùng các loại màu không rõ khởi thủy, không được cho phép thì sẽ rất nghiêm trọng. Những người cung ứng bánh handmade không phải ai cũng nắm rõ được những quy chuẩn về bảo dưỡng an toàn thực phẩm. Do vậy, người dùng, không nên mua bánh trung thu handmade 1 cách tuỳ tiện thể. Khách hàng hiện giờ nên mua bánh ở những người thân thiết, khi đã biết rõ được khởi thủy của hàng hóa”.
Theo các chulặng gia về thực phẩm, 1 số chất màu có nguy cơ gây dị ứng ở người như brilliant blue (dùng trong chế biến sữa, thạch, xiro, đồ uống, kẹo) hay gây ung thư tuyến giáp như erythrosine (tiêu dùng trong chế biến kẹo, bánh nướng, gia vị, thực phẩm ăn nhẹ). Chất allura red (tiêu dùng trong chế biến thực phẩm ăn nhẹ, nước uống không cồn) có thể gây dị ứng, hen suyễn,viêm mũi ở người, chứng hiếu động thái quá ở trẻ em. Chất tartrazine tiêu dùng trong chế biến thực phẩm như ngũ cốc, mứt, thực phẩm ăn nhanh, mì gói, súp, bột nước tiểu khát, kẹo, bánh có thể gây giận dữ dị ứng và chứng hiếu động thái quá ở trẻ em.
Kim Oanh